ပထမဦးဆံုးက်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ျမန္မာ့ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈထိပ္သီးအစည္းအေဝး Invest Myanmar Summit 2019 ကို ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရမွ တည္ၿငိမ္ပြင့္လင္းလိႈက္လဲွေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ပတ္ဝန္းက်င္အား ေဖာ္ေဆာင္ရန္ ကတိကဝတ္ျပဳ၍ လြန္ခဲ့ေသာအပတ္ ဇန္နဝါရီ ၂၉ ရက္ တြင္ ေအာင္ျမင္စြာက်င္းပ ၿပီးစီးခဲ့ပါသည္။
အစည္းအေဝးပထမေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ျပည္နယ္ ၁၀ ခု တို႔မွ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္း အေျမာက္အမ်ားကို အေလးထား ျပသခဲ့ပါသည္။ ဒုတိယေန႔တြင္မူ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲၿပီး ဟန္ခ်က္ညီေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ စီမံကိန္း (MSDP) အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာမ်ား၊ ၎တို႔ႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ဥပေဒ၊ မူဝါဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အား လြန္ခဲ့သည့္ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ ကာလမွစ၍ မည္သို႔ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္းကိုလည္း တက္ေရာက္ သူမ်ားက ေလ့လာခြင့္ရရွိခဲ့ပါသည္။
ထိပ္သီးအစည္းအေဝး ဒုတိယေန႔ကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ႏိုုင္ငံျခားစီးပြားဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန (MIFER) ျပည္ေထာင္စုုဝန္ႀကီး ဦးေသာင္းထြန္း၊ YGA Capital Limited ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမႈး ဦးသူရကိုကိုတို႔၏ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးမႈျဖင့္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါသည္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ႏိုုင္ငံျခားစီးပြား ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန (MIFER)၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ား ညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာန (DICA) ၏ ညႊန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ႏိုင္ဦး မွလည္း ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈပတ္ဝန္းက်င္ အထူးသတင္း အခ်က္အလက္မ်ား အေၾကာင္းကို အေသးစိတ္ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
စီမံကိန္းႏွင့္ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးဆက္ေအာင္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္စီးပြားေရးရာ ေပါင္းစပ္ညွိႏႈိင္းေရး ေကာ္မတီ (NECC) အဖြဲ႕ဝင္ ဦးမင္းရဲပိုင္ဟိန္း အစရွိသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ စီးပြားေရး က႑တြင္ အေရးပါေသာ ပုဂိၢဳလ္မ်ားမွလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲၿပီး ဟန္ခ်က္ညီေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ စီမံကိန္း (MSDP) ႏွင့္ ျပည္သူ႔ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ စီမံကိန္းဘဏ္ (National Project Bank) တို႔ အေၾကာင္းကို အေသးစိတ္ရွင္းလင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔က စက္မႈေတာ္လွန္ေရးလို႕ ေျပာလို႔ရတဲ့ အေရးပါတဲ့ အလွည့္အေျပာင္းမွာ ေရာက္ရွိ ေနပါတယ္” ဟု ဦးေသာင္းထြန္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း ျဖစ္လာမဲ့ အေျပာင္း အလဲေတြ အတြက္ ျပင္ဆင္မႈေတြလုပ္ေနပါတယ္။ ပထမဆံုးလုပ္ခဲ့တာေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ စီးပြားေရး က႑မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျပဳလုပ္တာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ လအနည္းငယ္မွာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အေရးပါတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ပိုမိုလြယ္ကူ လာမွာပါ” ဟုလည္း ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္သည့္ ဧည့္သည္မ်ားအား ကတိေပးေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဦးေသာင္းထြန္းက ေျမယာဘဏ္အား ဖြဲ႔စည္းရန္လည္း စီစဥ္ထားရွိေၾကာင္းႏွင့္ ၎ဘဏ္တြင္ အသံုးျပဳ ႏိုင္ေသာ ေျမယာႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားအား ျပည္သူ အားလံုးတို႔ သိရွိႏိုင္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ထားသည္ ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ”အဲ့ဒီ စနစ္က ပိုမိုပြင့္လင္း ျမင္သာမႈကို ျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခ်င္တဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူ အားလံုး အတြက္ တမ္းတူအခြင့္အေရးကို ရရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟုလည္း ဦးေသာင္းထြန္းက ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကိုလည္း ရွင္းလင္းေျပာၾကား ခဲ့ပါသည္။ ဦးေသာင္းထြန္းက ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးမႈမ်ားေပၚမူတည္၍ “အားလံုးပါဝင္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ အသိုင္းအဝန္းတစ္ခုလံုး တစ္စုတစ္စည္းတည္း ျဖစ္လာေစဖို႔” အေလးေပးလုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း တိုက္တြန္းေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလံုုး ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ” ဟုလည္း တက္ေရာက္လာသူမ်ားအား တုိက္တြန္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “အခုအခ်ိန္က အားလံုုးပူးေပါင္းၿပီး ညီညြတ္မႈရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။ အဲ့ဒါမွလည္း အေျခအေနေတြကို ေျပာင္းလဲလာႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္” ဟုလည္း ဦးေသာင္းထြန္းက ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ျပည္တြင္းျပည္ပမွ အစည္းအေဝးတက္ေရာက္လာသူမ်ား အားလံုးက ဦးေသာင္းထြန္း၏ မွ်တသည့့္ အေကာင္းျမင္စိတ္ႏွင့္ လုပ္ႏိုင္ရမည္ဟူေသာေတြးေခၚမႈတို႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရးဖြ႔ံၿဖိဳး တိုးတက္ လာေစရန္ ေကာင္းေသာလကၡဏာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ႀကိဳဆိုလက္ခံခဲ့ၾကပါသည္။ ယင္းႀကိဳဆိုမႈမ်ား အနက္ အေကာင္းဆံုး သာဓကတစ္ရပ္အျဖစ္ New Yangon Development Company Limited ၏ ဒုတိယဥကၠဌႏွင့္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ဦးသိမ္းေဝ @ Mr. Serge Pun က “ဘယ္လိုစစ္မွန္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖိုု႔ ႏိုင္ငံေတာ္က ရည္ရြယ္ထားလဲ ဆိုတာရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္တစ္ခုပါ” ဟူ၍ ဝိုင္းဖြဲ႔ေဆြးေႏြးမႈအား ခ်ီးမြမ္းေျပာဆိုခဲ့မႈပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ျပည္သူ႔ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ စီမံကိန္းဘဏ္ (National Project Bank) ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ဦးဆက္ေအာင္က “အခုက လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမယ့္ အခ်ိန္ပါ” ဟု ေျပာၾကားခဲ့ ပါသည္။ “အရင္က အစိုးရႏွင့္ဝန္ႀကီးဌာနေတြက တံု႔ျပန္မႈဘဲ အၿမဲရွိခဲ့ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ဝန္ႀကီးဌာနေတြက သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ စီမံကိန္းေတြ၊ က႑အလိုက္စီမံမႈေတြႏွင့္ ပိုၿပီးေတာ့ တက္တက္ ၾကြၾကြလုပ္ေဆာင္လာပါၿပီ” ဟုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
အဆံုးသတ္မွတ္ခ်က္အေနျဖင့္ ဦးဆက္ေအာင္က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲၿပီး ဟန္ခ်က္ ညီေသာ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈစီမံကိန္း (MSDP) မွ တဆင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားအား “လံုျခံဳမႈ၊ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈႏွင့္ လြယ္ကူစြာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံႏိုင္ေသာ ပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခု” ျဖစ္လာေစရန္ ေထာက္ပံ့ ေပးသြားႏိုင္မည္ ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “ဝန္ႀကီးဌာနတစ္ခုခ်င္းစီက လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ အားလံုးကို ေျပာင္းလဲဖို႔လိုပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြအားလံုးဟာ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ စံလုပ္ထံုး လုပ္နည္းေတြ ျဖစ္ေနဖို႔လိုပါတယ္” ဟုလည္း ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ဦးေအာင္ႏိုင္ဦးက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား၏ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အား ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံသုူမ်ား၏ တိုင္ၾကားခ်က္မ်ားအားလံုးအား ရွင္းလင္းေဆာင္ရြက္ေပးမည့္ ျမန္မာရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ မႈအေထာက္အပံ့ေကာ္မတီႏွင့္ ႏိုင္ငံတဝွမ္းရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ပိုမိုလြယ္သူ ေခ်ာေမြ႔ေစရန္ ပံ့ပိုးေပးမည့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးဌာနခြဲ တို႔အားလည္း မိတ္ဆက္ခဲ့ပါသည္။ “အကာအကြယ္ေပးမႈက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြအားလံုးအတြက္ အေရးအပါဆံုး အခ်က္တစ္ခုပါ။ အစိုးရက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြရဲ႕ ပူပန္မႈေတြျဖစ္တဲ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏိုင္မႈ စတာ ေတြကို အထူးအေရးေပး ထည့္သြင္းစဥ္းစားထားပါတယ္” ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
၎ကဲ့သို႔ အေရးပါေသာ ေဆြးေႏြးေျပာၾကားမႈ အၿပီးတြင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပုုဂၢလိက က႑မွ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား၏ အျမင္မ်ားကိုလည္း ဝိုင္းဖြဲ႔ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ထိုစကားဝိုင္းတြင္ New Yangon Development Company Ltd., ၏ ဒုတိယဥကၠဌႏွင့္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ Mr. Serge Pun @ ဦးသိမ္းေဝ၊ International Finance Corporation ၏ ျမန္မာႏွင့္ ယိုးဒယားႏိုုင္ငံ ဆိုင္ရာ တာဝန္ခံမန္ေနဂ်ာ Mr. Vikram Kumar ၊ CITIC Group (Myanmar) Co., Ltd ၏ ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမႈး Mr. Yuan Shaobin ႏွင့္ Japan Chamber of Commerce and Industry in Myanmar (JCCI) ၏ ဥကၠဌ Mr. Kunio Negishi တုိ႔မွ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုခဲ့ၿပီး CDC Group ၏ ျမန္မာႏိုင္္ငံဆိုင္ရာကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚသီရိသန္႔မြန္မွ moderator အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ ပါသည္။
Mr. Kumar က ျပည္သူ႔ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆိုင္ရာ စီမံကိန္းဘဏ္ (National Project Bank) အား ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ “လိုအပ္ေနတဲ့အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု” ဟုု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “အယူအဆတစ္ခုကို ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အခ်ိန္ပါ။ တရားမွ်တတဲ့ လိုက္ေလွ်ာမႈေတြ၊ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ရွိတဲ့ ဝယ္ယူလုပ္ကိုင္မႈေတြႏွင့္ စီမံကိန္းေတြကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည္႔ အခ်ိန္ပါ။ အဲ့ဒါေတြကိုလုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုတဲ့ ခိုပ္မာတဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ႏွင့္ ကတိကဝတ္ေတြမရွိရင္ေတာ့ ေနာက္ သံုးႏွစ္ေနလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီအေၾကာင္းေတြကိုဘဲ ထပ္ခါထပ္ခါေဆြးေႏြးေနရဦးမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဘာတိုးတက္မႈမွ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ႏိုင္ငံျခားမွလာေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ ႀကီးမားတဲ့အခြင့္အလမ္း တစ္ခု လို႔ ထင္ပါတယ္” ဟု Mr. Yuan က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔က ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ အေနႏွင့္ အက်ိဳးအျမတ္က်န္ေအာင္လုပ္သလို ေဒသခံျပည္သူေတြႏွင့္ အစိုးရတို႔မွလည္း အက်ိဳး ေက်းဇူးေတြရွိေအာင္ ႀကိဳးစားလုပ္ပါတယ္။ ေဒသခံျပည္သူေတြ၊ အစိုးရႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ အားလံုးတို႔မွ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို မွ်တေအာင္လုပ္ပါ” ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
“ကၽြန္ေတာ္က အနာဂတ္အတြက္ အရမ္းကို အေကာင္းျမင္ထားပါတယ္” ဟု ဦးသိမ္းေဝ က ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “ျမန္မာ့ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ထိပ္သီးအစည္းအေဝး ၂၀၁၉ မွာ အားလံုးရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထားေတြ ေျပာင္းလဲသြားတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ခံစားရပါတယ္။ ဒီအစည္းအေဝးကို ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးေတြ လာေရာက္ၿပီး စင္ေပၚကေန သူတို႔ရဲ႕ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ကို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ လာေရာက္ျမွဳပ္ႏွံဖို႔ ဖိတ္ေခၚေနၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈပါပဲ” ဟုလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “အေျပာင္းအလဲေတြက ေန႔ခ်င္း ေတာ့ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ေန႔ေန႔ေတာ့ ျဖစ္လာမွာပါ။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကို မေပ်ာက္ပါ ေစနဲ႔။ ဆက္ႀကိဳးစားပါ။ စိတ္ရွည္ပါ” ဟုလည္း ၎မွ အႀကံေပးေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
Mr. Negishi ၏ အဆံုးသတ္မွတ္ခ်က္တြင္ “အခုလာေရာက္ျမွဳပ္ႏွံပါ။ ျမန္မာ့စီးပြားေရး အႀကီးအက်ယ္တိုးတက္လာမယ့္ အခ်ိန္အတြက္လည္း ျပင္ဆင္ထားပါ” ဟု ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
Invest Myanmar Summit 2019 အား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ႏိုုင္ငံျခားစီးပြားဆက္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန (MIFER) ၊ ျပည္ေထာင္စုသမၼတႏိုင္ငံကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ (UMFCCI) ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ (MIC) ႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ား ညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန (DICA) တို႔မွ ပူးေပါင္းျပဳလုပ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
